Neurodiversiteit en discriminatie op de werkvloer

In onze maatschappij is een neurotypisch brein de standaard. Mensen met een neurodivergent brein worden als ‘anders’ beschouwd, en dat brengt onwetendheid, vooroordelen en discriminatie met zich mee. De oplossing? Een echt inclusieve werkvloer waarin ieder individu tot zijn recht komt.

Mensen met een neurodivergent brein worden in onze maatschappij nauwelijks gerepresenteerd, waardoor ze te vaak als ‘de ander’ worden gezien en zich buitengesloten en onzichtbaar voelen. Er zijn veel stereotypes en onwetendheid rondom bijvoorbeeld autisme en AD(H)D. Hoe vaak zien we bijvoorbeeld niet iemand met autisme in films afgebeeld als een emotieloze nerd? Het resultaat hiervan is dat neurodivergente mensen zich vaak geïsoleerd en onbegrepen voelen, ook op de werkvloer.

Autisme-paradox

Laten we specifiek kijken naar autistische werknemers. Zij kunnen wel 140% productiever zijn dan neurotypische werknemers – als ze tenminste in een voor hen geschikte werkomgeving zitten. Uit onderzoek blijkt dat autistische mensen veel waarde kunnen toevoegen op onder meer het gebied van het begrijpen van complexe systemen, autonome werkhouding, betrouwbaarheid en loyaliteit. Toch is in het Verenigd Koninkrijk de werkloosheid onder autistische mensen een schrikbarende 78%, en in de Verenigde Staten zelfs 85%.

Systemische discriminatie

Uit Brits onderzoek blijkt dat de helft van de leidinggevenden toegeeft geen neurodivergente mensen aan te willen nemen. Er ligt dus ontzettend veel druk op neurodivergente mensen om te doen alsof ze neurotypisch zijn – ook wanneer ze daar zelf onder lijden. Dit moet en kan anders, bijvoorbeeld door publieke gesprekken te voeren over neurodiversiteit. Een echte inclusieve werkvloer biedt immers ruimte voor verschillende typen werknemers en een inclusieve werkgever ziet en erkent ieders individuele zwakke en sterke punten.

Praktische tips

Hoewel er systemische verandering nodig is om een inclusieve werkcultuur te bewerkstelligen, heeft hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie Ludmila Praslova (zelf autistisch) een aantal tips opgesteld voor neurodivergente werknemers om zich ook op de werkvloer prettig te voelen bij hun identiteit:

• Je neurodivergentie onthullen is je eigen beslissing en geen verplichting. In de juiste omgeving kan het prettig zijn het te delen om zo medestanders te vinden en anderen te inspireren.
• Definieer hoe werksucces er voor jou uitziet. Neem de tijd om uit te zoeken wat jij belangrijk vindt en hoe je jouw carrière op de lange termijn wilt vormgeven.
• Vorm je werk naar je sterke punten. Dit zogenaamde ‘job crafting’ kan bijdragen aan duurzaam werkgeluk.
• Sluit je aan bij een netwerk of community als je graag meedenkt over toegankelijkheid en inclusiviteit op de werkvloer.
• Kantoorpolitiek is soms lastig aan te voelen voor neurodivergente mensen. Focus je daarom op jouw plek in het geheel en jouw eigen doelen. Mocht je in een toxische omgeving zitten, wees dan loyaal aan de persoon die onvoorwaardelijk voor jouw belangen opkomt: jijzelf.