Het dichten van de loonkloof: wat we kunnen leren van de IJslandse methode

Webwinkel Wehkamp maakt zich schuldig aan discriminatie door ongelijke beloning. Zo oordeelde het College voor de Rechten van de Mens onlangs. Een vrouwelijke medewerker kreeg duizend euro minder betaald dan haar mannelijke collega met dezelfde werkzaamheden. Wat kunnen bedrijven leren van de IJslandse aanpak van gelijke beloning?

De loonkloof in Nederland is een hardnekkig probleem. We schreven hier eerder een artikel over in samenwerking met Sophie van Gool, loonkloofdeskundige. Nederlandse vrouwen verdienen nog altijd minder dan mannen, ook als ze precies hetzelfde werk doen en dezelfde kwalificaties hebben. Het College voor de Rechten van de Mens onderzocht de beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen in een drietal sectoren. Lees hier het hele artikel met de uitkomsten van dit onderzoek.

Loonkloof daalt gestaag

De Wehkamp-zaak is geen uitzondering. Uit het Nationaal Salaris Onderzoek blijkt dat mannen gemiddeld 5000 euro per jaar meer verdienen dan vrouwen. Bij hoogopgeleiden is dit ruim het dubbele. Maar, de loonkloof tussen mannen en vrouwen wordt wel steeds kleiner in ons land. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Kanttekening is wel, dat als de daling in dit tempo doorzet de loonkloof pas tussen 2044 en 2048 is gedicht. Meer tempo is dus vereist. Er zijn goede voorbeelden van andere landen, zoals IJsland.

Ambities IJsland

In IJsland werd in januari 2018 gelijk loon voor mannen en vrouwen verplicht. Voor bedrijven met meer dan 25 medewerkers geldt dat ze moeten kunnen aantonen dat werknemers met vergelijkbare functies hetzelfde verdienen. Ze krijgen hiervoor een certificering en voldoen ze niet, dan volgt een boete.

Succesfactoren IJslandse systeem

• Verleg bewijslast naar werkgever
  Over het algemeen is de werknemer degene die ongelijkheid op de werkplek moet bewijzen. In IJsland is de werkgever verantwoordelijk voor gelijke beloningen.
• Handhaaf hierop
  In IJsland is het verplicht om je bij een geaccrediteerde instantie te laten certificeren en zo te laten beoordelen of je gelijke beloning voldoet aan de eisen. Doen bedrijven dit niet, dan volgt een boete.
• Creëer transparantie
  In IJsland hebben werknemers het recht inzage te krijgen in het loon en de voorwaarden waaronder zij werkzaam zijn t.o.v. collega’s.

Ondanks dat het systeem in IJsland zich nog in de beginfase bevindt, ziet het er hoopvol uit, aldus Ines Wagner, onderzoeker van het Institute for Social Research in Oslo. Zij bracht in kaart hoe economische en politieke stakeholders in IJsland de gevolgen van deze nieuwe wetgeving zien. “De bedrijfsvoering loopt soepeler en medewerkers zijn gelukkiger”.

Wat Wehkamp dus kan leren van de IJslandse methode om de loonkloof te dichten lees je in het vervolgartikel van Donovan van Heuven op de website van MT/Sprout.